Psikanalitik Psikoterapi Süreci Nasıl İşler?

  Psikanalitik ekolün kurucusu olan Sigmund Freud’a göre; insan, bilinçdışının hâkimiyetindedir ve id, ego, süperego olmak üzere kişilikte çatışan üç yapıya sahiptir. İd, ilkel olan benliğimizdir ve haz ilkesiyle çalışır. Ego ise, id’in isteklerini bastırır ve gerçeklik ilkesiyle çalışır. Son olarak süperego ise, kişiliğin ahlaklı yanıdır ve ideal benliğin peşindedir. Sağlıklı bir kişilikte, bu üç yapı bir bütün halinde ve dengeli bir şekilde bulunur. Kişide ruhsal bozukluğun oluşması ise egonun; id ve süpergoyla çatışıp bu iki yapının istekleriyle baş edememesi ile alakalıdır.

   İd ve süperegonun yarattığı gerilimle baş edemeyen ego, bastırma mekanizması ile düşünce ve istekleri bilinçdışına iter. Psikanalitik terapide yapılan uygulama ise, egonun bilinçdışına ittiği materyalleri, bilinç düzeyine çıkartıp bu düşüncelerle kişiyi yüzleştirmektir. Psikanalitik terapinin amacı, kişinin bozulan egosunu güçlendirip içsel çatışmalarını dizginlemektir. Kişinin bilinçli farkındalığının artmasına yardımcı olup kendini daha iyi tanıması hedeflenir.

   Psikanalitik terapiye benzeyen ve bilinçdışındaki materyalle ilgilenen diğer terapi yaklaşımları ise, EMDR ve şema terapi yöntemidir. EMDR terapisinde, bilinçdışındaki olumsuz inanışlar ele alınır ve sağlıklı bir şekilde işlenemeyen anı tekrar işlemden geçirilir. Bir diğer bilinçdışıyla çalışan şema terapide yönteminde ise, kişinin dünyayı algılamasında geliştirdiği olumsuz inanışlarla çalışılır. Bu inanışların başlangıç noktasının , bilinçdışından gün yüzüne çıkarılması sağlanır. Son olarak hipnoterapi de bilinçdışı hedef alınarak, kişinin ruhsal sorununu çözmek için kullanılan tekniklerden biridir. Hipnoz, bir ruh sağılığı uzmanı tarafından yapılmalıdır çünkü kişinin savunmalarının açığa çıkması tehlike yaratabilecek bir konudur. Aksi takdirde hipnoz uygulaması yanlış bir şekilde uygulanırsa, kişinin savunma mekanizmaları yıkılabilir ve sonucunda kişi kaygısıyla beraber büyük bir boşluğa düşebilir. Bilinçdışı ağırlıklı çalışan terapi yöntemleri kısaca bunlardır ve tabii ki her birinin tekniği ve içeriği farklıdır.

M. Berk Karaoğlu 

Uzman Klinik Psikolog - Aile Danışmanı